Nederbiet
Medio jaren '60 werd de rock-'n-rollmuziek van de muzikale troon gestoten door de Merseybeat, genoemd naar de rivier de Mersey, die langs Liverpool stroomt. De Merseybeat heeft Liverpool bands als The Searchers, Gerry & the Pacemakers en The Merseybeats opgeleverd, maar deze bands konden in alle opzichten bij lange na niet in de schaduw staan van The Beatles. Die bands wisten ook de Nederlandse bands te beïnvloeden en hun muziek werd dan ook Nederbiet genoemd, fonetisch gespeld onder invloed van het hippe taalgebruik van de Provo's in die tijd.
De meest succesvolle bands in dat genre waren gevestigd in Den Haag. The Motions waren één van de eerste succesvolle nederbietbands. Met "Wasted Words" wist de band in 1965 een hele grote hit te scoren. Geheel in de lijn van de Merseybeat-stroming schreven de leden hun eigen muziek. Een jaar later wisten The Motions met "Why Don't You Take it" opnieuw een grote hit te scoren in Nederland.
Ook The Golden Earrings waren een product uit de nederbietstroming. Hun debuut "Please Go" werd een meer dan verdienstelijke hit in 1965, maar met "That Day" werd een jaar later de tweede plaats bereikt. Toen beleefden we nog lang niet de hoogtijdagen van de band, maar die vonden na afloop van de populariteit van de nederbiet plaats. In de zomer van 1967 werd Barry Hay de leadzanger van The Golden Earrings en in 1968 werd met "Dong-dong-diki-digi-dong" de eerste plaats bereikt. Ondanks dat Barry Hay voor een omslag zou zorgen op muzikaal gebied, kon deze plaat toch zeker onder de categorie beatmuziek geplaatst worden.
Een andere Haagse band die succes heeft geboekt in deze periode was Q65. De band wist met "The Life I Live" in 1966 een top 5-hit te scoren. Deze plaat was een nederbietplaat uit het boekje: een plaat van een Haagse band, sterk beïnvloed door de Merseybeat, gezongen in het steenkolenengels (The house had changed into a crowd). "World of Birds" werd een jaar later eveneens een hit.
Bands als Sandy Coast en Livin' Blues werden eveneens opgericht in dit tijdperk, maar werden pas succesvol toen de beatmuziek (en dus de nederbiet) op zijn retour was.
Van nederbiet naar psychedelische en progressieve rock naar hardrock
Eind jaren '60 begon de populariteit van de Merseybeat af te nemen en begon psychedelische en progressieve rockmuziek populairder te worden. Dat betekende de doorbraak van Shocking Blue. Met "Venus" werd in 1969 een grote hit gescoord in Nederland, maar de nummer 1-notering werd niet bereikt. Een jaar later werd de plaat opnieuw uitgebracht, omdat het in de Verenigde Staten wel de eerste plaats bereikte - een primeur voor een Nederlandse act. Inmiddels was de eerste plaats in Nederland wel bereikt met "Mighty Joe" en in 1970 ook met "Never Marry a Railroad Man". "Venus" haalde in 1970 dezelfde hoogste notering als in 1969: de derde plaats. In 1971 werd nog succes geboekt met "Blossom Lady". Op 2 december 2006 overleed leadzangeres Mariska Veres op 59-jarige leeftijd aan een zware vorm van galblaaskanker, dat naar de lever uit was gezaaid. De ziekte werd drie weken voor haar dood geconstateerd.
Sandy Coast, van oorsprong een nederbietband scoorde in 1971 voor het eerst met een grote hit met "True Love That's a Wonder". Livin' Blues, eveneens een nederbietband tijdens de oprichting, maakten toen hun debuut met "Wang Dang Doodie". Dat wist uiteindelijk hun grootste hit te worden. The Golden Earring wist in de jaren '70 ook succesvoller te worden dan de jaren '60, maar ging nog een stap verder dan de Haagse collega-bands. Met "Back Home" was een omslag van nette beatmuziek en psychedelische rock naar hardrock een feit, waarmee de band het grote publiek wist te verbazen. Het werd echter een monsterhit en het stond vijf weken op de eerste plaats in 1970. De grootste klassieker van The Golden Earring was echter "Radar Love" uit 1973, dat eveneens een nummer 1-hit werd.
Een ander product van de progressieve rock was Earth & Fire. Met "Seasons" beleefde de band in 1970 een voortreffelijk debuut, maar de progressieve rockstijl werd niet lang in stand gehouden. Toetsenist Gerard Koerts voegde de mellotron toe aan de sound van Earth & Fire en sindsdien maakt de band symphonische rockmuziek. Dat leverde een nummer 1-hit op met "Memories" in 1972. Rond de decenniumwisseling '70/'80 werd de klassieker "Weekend" uitgebracht, dat eveneens een nummer 1-hit werd.
Daarmee braken er in de jaren '70 opnieuw veel bands door uit Den Haag, maar het verschil met de jaren '60 was dat alle Haagse bands een decennium eerder onderdeel waren van een absoluut tijdperk, te weten het nederbiet-tijdperk. Een dergelijk Haags tijdperk was er niet in de jaren '70, omdat er grote muzikale verschillen waren tussen de drie meest succesvolle bands. The Golden Earring neigde naar hardrock, Earth & Fire werd met symphonische rock succesvol en Shocking Blue scoorde met psychedelische rock.
Vrije val en wederopstanding Golden Earring
De hit "Radar Love" leek Golden Earring internationaal een gevestigde naam te geven, maar het tegendeel bleek waar. In Nederland scoorde Golden Earring in de periode 1974-1976 vier Nederlandse top 10-hits met "Instant Poetry", "Ce Soir", "Sleepwalkin'" en "Bombay", maar buiten Nederland werden die platen geen succes. Na "Bombay" werd in Nederland ook de vrije val ingezet. Wereldtournees leverden verliezen op en er werden geen successen geboekt. In 1979 was er weer lichte hoop toen "Weekend Love" de top 3 haalde. Saillant detail was dat gitarist George Kooymans de vocalen voor zijn rekening nam, in plaats van de absolute vormgever Barry Hay. Het was in een tijdperk waarin de hardrock plaats maakte voor disco en new wave. Golden Earring slaagde er niet in om met de tijd mee te gaan en een nieuwe draai aan de eigen muziek te geven.
De leden van Golden Earring gingen langzaam maar zeker hun conclusies trekken en bereidden zich voor op het einde van Golden Earring. Hun afscheidsalbum zou "Cut" worden en de eerste single daarvan werd "Twilight Zone". Die single sloeg echter in als een bom, mede dankzij de hulp van filmregisseur Dick Maas die de plaat voorzag van een sensationele videoclip. "Twilight Zone" haalde de top 10 in de Verenigde Staten en werd de vierde nummer 1-hit voor Golden Earring in Nederland. Het album "Cut" wist eveneens de eerste plaats te halen.
Het was het begin van (weer) een nieuw tijdperk voor Golden Earring, dat in 1984 eveneens de wereld verbaasde. Toen was het echter in veel landen in negatieve zin. Dat had alles te maken met "When the Lady Smiles". In Nederland haalde deze plaat de eerste plaats en inmiddels is het één van de grootste klassiekers van Golden Earring, maar de videoclip beëindigde min of meer het buitenlandse succes van de band. In de clip is namelijk een man te zien die een non aan het verkrachten is en aan het einde van de clip vreet een hond de hersenen van de dader op. Het was de laatste nummer 1-hit van Golden Earring, dat in 1991 nog de derde plaats haalde met "Going to the Run". De leden treden nog altijd op en Golden Earring is nog altijd razend populair. Dat had niemand kunnen bedenken in de periode 1978-1981.
Stars on 45 schrijft geschiedenis
In 1981 maakte de muziekwereld kennis met een uniek fenomeen. De disco was toen nog razend populair en Jaap Eggermont, ex-drummer van Golden Earring, verzamelde een aantal muzikanten die medley's van oude platen (hoofdzakelijk uit de jaren '60) in gingen zingen. Dit omdat hij de oorspronkelijke banden van de platen niet mocht gebruiken. Het project had de naam Stars on 45 en dat ging in 1981 de hele wereld over met de hitsingle "Stars on 45", dat in Nederland de eerste plaats haalde, evenals in de Verenigde Staten. Daar was het echter onder de titel "Medley: Intro Venus / Sugar Sugar / No Reply / I'll Be Back / Drive My Car / Do You Want to Know a Secret / We Can Work it Out / I Should Have Known Better / Nowhere Man / You're Going to Lose That Girl / Stars on 45", dat vanwege de auteursrechten op de tracks van The Beatles. Het begint met het intro van "Venus" van Shocking Blue, daarna is "Sugar Sugar" van The Archies aan de beurt en dat wordt weer opgevolgd door acht tracks van The Beatles om met een eigen stuk te eindigen. "Medley..." werd de tweede nummer 1-hit in de Verenigde Staten van Nederlandse bodem, na de plaat waarvan het intro was opgenomen in "Medley...": "Venus" van Shocking Blue.
Hoewel Stars on 45 in de jaren na "Medley..."/"Stars on 45" nog uiterst succesvol bleef en zelfs de hit van het jaar scoorde in 1983 met "Stars on 45 Proudly Presents the Star Sisters", is de debuuthit nog altijd de plaat waar Stars on 45 aan herinnerd wordt.
Millenniumwisseling
Na het succes van "Going to the Run" van Golden Earring leek het lange tijd gedaan met het Haagse succes. Weliswaar hebben Ross & Iba in 1996 een grote hit gescoord met "Wassenaar", maar zij waren overduidelijk eendagsvliegen. In datzelfde jaar was er een Haagse zangeres, Anouk genaamd, die met haar debuutsingle "Mood Indigo" de hitlijsten wilde bestormen. Daarin faalde ze. Geen mens kon toen vermoeden dat diezelfde Anouk, ontdekt door Golden Earring-zanger Barry Hay, een jaar later een monsterhit zou scoren met "Nobody's Wife" en Den Haag een daarmee nieuwe muzikale troef op zou leveren. Dat was wel wat er gebeurde en het album "Together Alone" bereikte de eerste plaats in de albumhitlijsten, wat uitzonderlijk is voor een debuutalbum. De andere singles van het album, "It's so Hard" en "Sacrifice", zijn eveneens klassiekers. Met haar tweede album "Urban Solitude" en hitsingles als "R U Kiddin' Me" en "Michel" bewees Anouk dat ze een blijvertje was.
Inmiddels was ook Kane doorgebroken, maar dat verliep minder stormachtig. "Where Do I Go Now", de eerste single van het debuutalbum "As Long as You Want This", haalde de 29ste plek. Vervolgens had de band de stijgende lijn te pakken, met een #26-hit ("Damn Those Eyes"), een #12-hit ("I Will Keep My Head Down") en een #10-hit ("Can You Handle Me") als opvolgers. Het tweede album "So Glad You Made it" heeft Kane vervolgens definitief op de kaart gezet.
Toen zaten we al in 2001, het jaar waarin Di-rect debuteerde met "Just the Way I Do". Dat werd geen bijster groot succes, in tegenstelling tot "Inside My Head" een jaar later. In de hitlijsten werd het niet de grootste hit van Di-rect, maar in alle allertijdenlijsten is dit de hoogstgenoteerde plaat van Di-rect. De grootste hit scoorde Di-rect in 2003 met "She", van het album "Over the Moon". Die plaat bereikte nummer 2.
2005
De Haagse popmuziek kende een absoluut hoogtepunt in 2005. Anouk had met het album "Hotel New York" waanzinnig veel succes en de hitsingles "Girl" en "Lost" wisten in 2005 de tweede plaats te bereiken. In datzelfde jaar behaalde Kane de eerste plaats met "Something to Say" en "Fearless". Ook Di-rect wist hoge ogen te gooien met #4-hits "Hungry for Love" en "Cool without You". Op 30 april 2005 werd er geschiedenis geschreven, omdat de top 10 toen bezet werd door drie (!!) Haagse acts:
| 1 | Guus Meeuwis - Geef Mij Je Angst |
| 2 | Ali B - Leipe Mocro Flavour |
| 3 | Keane - This Is the Last Time |
| 4 | Will Smith - Switch |
| 5 | Anouk - Lost |
| 6 | Kane - Something to Say |
| 7 | Mario - Let Me Love You |
| 8 | Di-rect - Cool without You |
| 9 | Brace - Vraag Jezelf Eens Af |
| 10 | 50 Cent - Candy Shop |
Een week later bezette Kane de eerste plaats. Omdat Anouk later in 2005 nogmaals een grote hit scoorde (ditmaal met "One Word") en Di-rect nog de top 10 wist te halen met "Webcam Girl", is 2005 hoogstwaarschijnlijk het meest succesvolle jaar geweest in de Haagse popmuziek. Zelfs het nederbiet-tijdperk kan hier niet aan tippen. De Grote Drie van 2005 hadden na 2005 nog ontelbare successen, zoals de nummer 1-notering van "Shot of a Gun" van Kane in 2008, de allereerste nummer 1-hit van Anouk met "Three Days in a Row" in 2009 en de eerste finaleplaats in het Eurovisie Songfestival sinds 2004. Dat was in 2013 het geval door toedoen van Anouk, die de wereld verpletterde met "Birds". Ook Di-rect was na 2005 nog succesvol, met een nummer 2-notering van "A Good Thing" als hoogtepunt. In 2009 stapte leadzanger Tim Akkerman uit de band en via het programma "Wie is Di-rect?" volgde Marcel Veenendaal hem op. De successen van Di-rect sindsdien zijn mijlenver verwijderd van het ongekende succes van Di-rect in 2005, maar de band is nog altijd razend populair op festivals en tijdens concerten.
Overig
Den Haag heeft ook eendagsvliegen opgeleverd. Denk aan Dutch Swing College Band, dat teerde op het succes van "Let Kiss" van Gudrun Jankis. Dat lied werd een monsterhit en de uitvoering van Dutch Swing College Band werd gedurende vier weken bij de versie van Jankis gevoegd. Dat leverde de band het hitverloop 1-1-1-4 op. Ross & Iba wisten in 1996 een monsterhit te scoren met "Wassenaar", maar een waardig opvolger kwam er nooit. Ook bands als Gruppo Sportivo en Urban Heroes vonden hun oorsprong in Den Haag, maar veel successen hadden ze niet. Echter was het voornamelijk goud dat uit Den Haag kwam en daarmee mag Den Haag met recht popstad nummer 1 genoemd worden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten