Elvis Presley
Op zijn dertiende verhuisde Elvis naar Memphis, Tennessee. Op de middelbare school kreeg hij slechts een C voor muziek (A is het hoogste, E het laagste). De docente vond dat Elvis geen vocale aanleg had. Dat weerhield hem niet om in het voorjaar van 1953 op te treden tijdens een muziekshow op school. Hij zong "Till I Waltz Again with You" van Teresa Brewer en iedereen was onder de indruk. In juni 1953 kreeg hij zijn diploma en toen wist hij zeker dat hij de muziek in wilde.
Na de zomervakantie tekende hij een contract bij Sun Records. Met zijn gitaarspel maakte hij indruk, maar niemand had daar de verwachting dat Elvis het ook als zanger zou gaan maken. Optreden bleef hij spannend vinden, maar dat maakte hem achteraf de wereldster die hij is geworden. Door zijn plankenkoorts, in combinatie met zijn sterke reactie op het ritme van de muziek, maakten zijn benen sterke bewegingen tijdens het eerste betaalde optreden van Elvis. Dat werd uiteindelijk een handelsmerk van hem, ook toen hij zich meer comfortabel ging voelen op het podium.
In 1954 bracht Elvis zijn eerste single "That's All Right". Deze cover van een bluesplaat van Arthur Cudrup haalde geen hitlijst, maar werd wel gezien als een mijlpaal in de rock-'n-rollgeschiedenis. In het voorjaar van 1955 haalde Elvis voor het eerst een nationale hitlijst in de Verenigde Staten. De single "Baby Let's Play House" bereikte de vijfde plaats in de plaats in de Amerikaanse countryhitlijst. De laatste single die Elvis bij Sun uitbracht, was "I Forgot to Remember to Forget". Deze plaat stond begin 1956 twee weken in de eerste plaats van de countryhitlijst van de Verenigde Staten. Daarna werd de single van de troon gestoten door "Heartbreak Hotel", de eerste single van Elvis bij zijn nieuwe platenmaatschappij RCA Victor.
Personeel
Zang
| Elvis Presley |
Elektrische gitaar
| Scotty Moore |
Akoestische gitaar
| Chet Atkins |
Akoestische gitaar
| Elvis Presley |
Contrabas
| Bill Black |
Drums
| D.J. Fontana |
Piano
| Floyd Cramer |
Geschreven door
| Mae Boren Axton |
Geschreven door
| Tommy Durden |
Geschreven door
| Elvis Presley |
Productie
| Steve Sholes |
Geluidstechnicus
| Bob Farris |
Scotty Moore
Overleden Nashville, Tennessee (VS); 28 juni 2016
Scotty Moore bespeelde in "Heartbreak Hotel" de elektrische gitaar. Op zijn achtste leerde hij gitaarspelen en daarna ging hij zich specialiseren in jazz- en countrymuziek. In 1954 werd hij bij Sun Records door platenbaas Sam Phillips gekoppeld aan Elvis Presley. Moore ging op zijn beurt Elvis weer koppelen aan bassist Bill Black, waarna het muzikale trio (Presley/Moore/Black) The Blue Moon Boys was geboren. Moore wilde aanvankelijk de fingerpicking (gitaarspel met de vingers) van zijn grote voorbeeld Chet Atkins overnemen, maar Phillips stak daar een stokje voor en wilde dat Moore simpeler ging spelen. Dat simpel spel ook zeer doeltreffend kan zijn, bewees Moore in "Heartbreak Hotel".
Chet Atkins
Geboren Luttrell, Tennessee (VS); 20 juni 1924
Overleden Nashville, Tennessee (VS); 30 juni 2001
Chester Burton Atkins leed aan een ernstige vorm van astma en daarom sliep hij op een speciale stoel, zodat zijn ademhaling comfortabel bleef. Hij speelde elke nacht op zijn gitaar, totdat hij in slaap viel met het muziekinstrument in zijn handen. Deze gewoonte behield hij gedurende zijn hele leven. De fingerpicking (zoals besproken onder het kopje 'Scotty Moore') ontwikkelde Atkins in 1939, toen hij countryzanger Merle Travis (1917-1983) op de radio hoorde. In 1942 stopte Atkins met school en ging hij zijn muzikale carrière starten. Eerst deed hij dat op een radiostation in Knoxville, dat hij drie jaar later verliet voor WLW-AM in Ohio, waar hij Merle Travis hoorde spelen. In 1946 auditeerde hij met succes voor een rol in de band van countryzanger Red Foley. Later werd hij echter ontslagen omdat hij niet 'country genoeg' was. In 1947 vond hij onderdak bij RCA Victor, waar hij naam ging maken als countrygitarist en uiteindelijk zelfs de Nashvillestudio van het platenlabel ging runnen. Toen Elvis Presley bij RCA kwam, boekte Atkins de eerste sessie van "Heartbreak Hotel" op 10 januari 1956.
Bill Black
Geboren Memphis, Tennessee (VS); 17 september 1926
Overleden Memphis, Tennessee (VS); 21 oktober 1965
Bill Black werd geboren in Memphis, de stad die voor altijd gelinkt zal worden aan Elvis Presley. Op 14-jarige leeftijd leerde hij muziek maken op een instrument dat zijn vader had gemaakt: een sigarendoos met een aangenaaid bord, waar snaren aan werden toegevoegd. Na de Tweede Wereldoorlog ging hij contrabas spelen en leerde hij slappen door het bestuderen van zijn idool Fred Maddox, die in Maddox Brothers and Rose speelde. Daarnaast hechtte Black veel waarde aan entertainment tijdens zijn optredens. In de jaren 50 speelde hij in de countryband Doug Poindexter and the Starlight Wrenglers, waar Scotty Moore ook in zat. Met deze band nam hij in 1954 één single op bij platenlabel Sun Records, maar daar maakten Black en Moore genoeg indruk op platenbaas Sam Phillips om door diegene gekoppeld te worden aan Elvis Presley.
D.J. Fontana
Geboren Shreveport, Louisiana (VS); 15 maart 1931
Dominic Joseph Fontana was in 1953 de huisdrummer in het lokale radioprogramma Louisiana Hayride. In het najaar van 1954 waren Elvis Presley, Scotty Moore en Bill Black te gast bij het programma voor een optreden. Dat optreden kreeg gemengde kritieken, maar het drietal werd een maand later opnieuw uitgenodigd. Toen maakte Elvis dermate veel indruk, dat hij een contract voor twaalf maanden aangeboden kreeg. Dat aanbod accepteerde hij. Nadat het contract verliep, werd Fontana bij de band van Presley gevoegd. Lewis Helm van The Band zei ooit: "Elvis, Scotty en Bill maakten goede muziek, maar het was geen rock-'n-roll totdat D.J. de backbeat eraan toevoegde". Daarmee was Fontana de sleutel tot de commerciële doorbraak van Elvis in 1956.
Floyd Cramer
Geboren Shreveport, Louisiana (VS); 27 oktober 1933
Overleden Huttig, Arkansas (VS); 31 december 1997
Floyd Cramer begon zijn muzikale carrière eveneens in Louisiana Hayride. Later ontmoette Chet Atkins hem en die overtuigde hem om naar Nashville te vertrekken, waar de piano in opkomst was als begeleidingsinstrument in de countrymuziek. Het bleek een gouden greep, want Cramer groeide uit tot een absolute legende in de countrygeschiedenis van na 1955. Zijn handelsmerk was de slip-note, waarin hij al tijdens de eerste noot met zijn vinger naar de tweede noot 'gleed'. Deze techniek heeft een hele generatie aan pianisten weten te inspireren.
Mae Boren Axton
Geboren Bardwell, Texas (VS); 14 september 1914
Overleden Hendersonville, Texas (VS); 9 april 1997
Mae Boren vertrok op 2-jarige leeftijd met het gezin naar Oklahoma, waar Boren haar bachelor Journalistiek haalde. Medio jaren 30 trouwde ze met docent John Axton, met wie Mae Boren Axton naar Florida vertrok. Daar ging ze zelf ook lesgeven, maar daarnaast lanceerde ze in Florida haar carrière als songwriter. Thomas Durden stuurde haar een krantenartikel over een man die zelfmoord pleegde en een brief achterliet met de woorden 'I walk a lonely street'. Axton bedacht dat er zich een Heartbreak Hotel aan het einde van de straat bevond en schreef met Durden het lied met deze titel. Ze stuurde een demo van het lied naar Elvis Presley. Hij ging akkoord, onder de voorwaarde dat hij ook credits zou krijgen als songwriter. Volgens Axton was dat het middel om Elvis te helpen aan een huis voor diens ouders in Florida. Hoewel ze verder geen grote hits schreef, voorzag de opbrengst van "Heartbreak Hotel" haar van een levenslange financiële zekerheid.
Tommy Durden
Geboren Morgan County, Georgia (VS); 15 december 1919
Overleden Houghton Lake, Michigan (VS); 17 oktober 1999
Thomas Russel Durden (roepnaam Tommy) was van origine steelgitarist. Hij bespeelde zijn instrument in de begeleidingsbands van Johnny Cash en Tex Ritter. Zijn belangrijkste wapenfeit was echter afkomstig van zijn pen. Terwijl hij in de Smilin´ Jack Herring and his Swingbillys speelde, las hij het krantenartikel dat onder het kopje 'Mae Boren Axton' beschreven is. De zin 'I walk a lonely street' triggerde hem zodanig, dat hij er een lied omheen wilde bouwen. Durden stuurde het artikel vervolgens naar Axton en naar Glenn Reeves. Axton opperde dat de 'lonely street 'leidde naar een 'heartbreak hotel', maar Reeves was niet van mening dat dit idee potentie had voor een lied en trok zich terug. Ook Durden had in het verdere verloop van zijn carrière geen enkel succesje geboekt dat ook maar enigszins in de schaduw van "Heartbreak Hotel" kon staan, maar net als Axton werd hij financieel onafhankelijk vanwege de megaopbrengst. Ook werd hij geëerd met een plekje in de Michigan Country Hall of Fame.
Steve Sholes
Geboren Washington, D.C. (VS); 12 februari 1911
Overleden Nashville, Tennessee (VS); 22 april 1968
Stephen H. Sholes werkte al sinds 1929 bij RCA Victor. Eerst werkte hij bij de radiotak, maar vanwege zijn ervaring als saxofonist en klarinettist in verschillende bandjes ging hij later werken bij de platentak. In de Tweede Wereldoorlog combineerde hij zijn muzikale loopbaan met werkzaamheden in het Amerikaanse leger. Hij was werkzaam bij V-disc, een platenlabel dat platen maakte voor de radio en voor de personeelsleden in het leger zelf. Na de oorlog kreeg hij waarschijnlijk de meest eervolle baan voor een countrymuzikant; hij werd hoofd van de countryafdeling in Nashville. Chet Atkins was één van de eerste muzikanten die hij inlijfde. In 1955 strikte hij Elvis Presley, van wie hij jarenlang de vaste producer was. Hij was daarmee mede verantwoordelijk voor tientallen grote hits van Elvis Presley, waaronder dus de eerste hit "Heartbreak Hotel".
Commercieel succes
Op 10 januari 1956 nam Elvis Presley met het overige personeel "Heartbreak Hotel" op. Na zes takes werd de zinsnede 'So lonely they pray to die' vervangen door 'So lonely they could die'. De zevende take werd uiteindelijk uitgebracht op single. Hoewel Elvis met de overstap van Sun Records naar RCA Victor muzikaal gezien overstapte van country naar rock-'n-roll, is de sound van de eerste single "Heartbreak Hotel" het beste te omschrijven als 'blues'. Dit tot ongenoegen van de leiding van RCA Victor. "Heartbreak Hotel" leek totaal niet op de platen die Elvis Presley opnam voor Sun Records en gevreesd werd dat het noch voor de countryplaylists, noch voor de popplaylists geschikt was. Presley was er echter van overtuigd dat "Heartbreak Hotel" zijn eerste hit ging worden.Op 27 januari 1956 werd "Heartbreak Hotel" alsnog op single uitgebracht. Billboard schreef dat het een sterke bluesplaat is met veel power en een geweldige beat. In Groot-Brittannië deelde de pers echter de mening van de RCA-leiding en achtte de single niet geschikt voor mensen die van goede zang houden. Presley zou "Heartbreak Hotel" spelen tijdens zijn televisiedebuut in Stage Show, een CBS-programma van de broers Tommy en Jimmy Dorsey. Dat gebeurde op 28 januari 1956, een dag na de release van "Heartbreak Hotel", waardoor het optreden een perfect promotiemiddel had moeten zijn voor zijn single. De repetitie verliep echter niet voorspoedig en de gebroeders Dorsey stonden niet toe dat hun gast diens single ging vertolken. Een week later mocht Elvis dat nog steeds niet, maar wéér een week later trad hij dan toch op met "Heartbreak Hotel" - weliswaar onder hevige druk van producer Steve Sholes. Op 3 april 1956 speelde Elvis zijn single in de show van Milton Berle, dat door meer dan een kwart van de populatie van de Verenigde Staten werd gekeken. Dit optreden hielp Presley op 21 april 1956 naar de eerste plaats in de Verenigde Staten, die hij acht weken op rij bezette. In het Verenigd Koninkrijk piekte "Heartbreak Hotel" op nummer 2.
Invloed op Elvis' carrière
"Heartbreak Hotel" werd tussen 1956 en 1977 gezongen in vrijwel alle liveshows van Elvis Presley. Het is ook op al zijn compilatiealbums te vinden. De hit bracht Presley onder de aandacht bij het grote publiek. De singles uit het tijdperk-Sun Records boekten regionale successen en soms ook landelijke successen in de countryhitlijsten, maar na "Heartbreak Hotel" was Elvis Presley erkend als popartiest. Nog niet als icoon, want daar waren nog andere grote successen voor nodig. Die successen volgden elkaar in rap tempo op, getuige de Amerikaanse nummer 1-noteringen die Elvis nog in 1956 had met "I Want You, I Need You, I Love You", "Hound Dog" en "Love Me Tender". In 1971 werd "Heartbreak Hotel" opnieuw uitgebracht en haalde het de tiende plaats in het Verenigd Koninkrijk.Invloed op de popmuziek
"Heartbreak Hotel" liet de wereld kennis maken met Elvis Presley. In 1995 kreeg de single een plek in de Grammy Hall of Fame en het gerenommeerde tijdschrift Rolling Stone plaatste de klassieker op nummer 45 in de "500 Greatest Songs of All Time". De invloed van "Heartbreak Hotel" op de popmuziek was immens. De grootste wereldsterren werden geïnspireerd door deze plaat.Paul McCartney zei dat Elvis Presley zong 'as if he is singing from the depths of hell'.
Voor Elton John veranderde "Heartbreak Hotel" de manier waarop hij naar muziek luisterde. Door de combinatie van de looks van Elvis, zijn vocalen en de echo's wist Elton John dat hij ook de rock-'n-roll in wilde.
Voor John Lennon was de eerste keer dat hij naar "Heartbreak Hotel" luisterde een unieke ervaring. Hij had geen idee wat Elvis zong, maar hij was diep onder de indruk en hij had nog nooit een Amerikaanse zanger op deze manier horen zingen. Voorheen zongen Amerikaanse zangers altijd a la Frank Sinatra met een duidelijke uitspraak, maar dit was een compleet ander verhaal.
Gitarist Roger McGuinn van The Byrds wilde gelijk een gitaar kopen nadat hij "Heartbreak Hotel" voor het eerst hoorde. Met de gitaar wilde McGuinn doen wat Elvis deed.
Ook voor Keith Richards was "Heartbreak Hotel" een belangrijke reden om de muziekwereld in te gaan, maar hij wilde Scotty Moore zijn. Door zijn gitaarspel wist Richards direct dat hij gitarist wilde worden. Als gitarist wilde hij klinken zoals Moore klonk. Toen Richards de ochtend na de 'ontgroening' wakker werd, was hij naar eigen zeggen een ander persoon geworden.
Cliff Richards kreeg een doel toen hij "Heartbreak Hotel" voor het eerst hoorde met een paar vrienden in een auto. De groep was wanhopig op zoek naar wie het zong, omdat iedereen diep onder de indruk was.
Robert Plant kreeg zijn eerste muzikale opwinding toen hij voor het eerst "Heartbreak Hotel" hoorde. Volgens hem kreeg iedereen van zijn leeftijd een stuiptrekking van deze plaat.
Mysterie
Conclusie: "Heartbreak Hotel" was de commerciële doorbraak van een van de grootste artiesten die de muziekwereld ooit heeft gekend en zonder deze plaat was de popmuziek verstoken gebleven van de grootste legendes. Toch duurde het zestig jaar (!!) voordat het verhaal achter dit kunststuk eindelijk werd ontrafeld. Tommy Durden beweerde dat het lied gebaseerd was op een krantenartikel in The Miami Herald over een man die uit een hotelraam sprong en een zelfmoordbrief achterliet met de tekst 'I walked a lonely street'. Die man had echter nooit een identiteit gehad en het artikel werd nooit achterhaald. Op 15 juli 2016 pakte journalist Randy Boswell van Rolling Stone dan eindelijk uit met het ware verhaal achter "Heartbreak Hotel", dat u hieronder kunt lezen.Het verhaal achter "Heartbreak Hotel"
Alvin Krolik
Op een gegeven moment was Krolik helemaal klaar met de criminaliteit. Hij begon zelfs met een gedenkschrift om anderen te ontmoedigen om op zijn pad terecht te komen. Hij had intens veel spijt van zijn daden en zijn break-up deed nog steeds veel pijn. Zijn spijt en liefdesverdriet werden eveneens opgepikt door verschillende reporters. Later hadden kranten en bladen over heel de V.S. een passage gequoot over een "ongepubliceerde autobiografie" van Krolik, wat waarschijnlijk zijn gedenkschrift was. De passage luidde:
"Als je in een hoekje staat met een pak sigaretten of een fles alcohol en je hebt niets te doen in je leven, raad ik je aan om goed na te denken. This is the story of a person who walked the lonely street. Ik hoop dat dit iemand in de toekomst gaat helpen".
In verschillende steden verschenen nieuwsberichten waarin deze metafoor werd overgenomen. Het paste perfect bij het gevoel van vervreemding dat veel jongeren in de Verenigde Staten destijds hadden. Na dit artikel verdween Krolik twee jaar uit de publiciteit.
Begin 1955 hielp hij echter met het beschilderen van muren tijdens een monnikenmissie in een klooster in Arizona. Zo bleek dat hij inderdaad artistiek talent had, wat in 1953 al gesuggereerd werd toen er in Chicago verslag werd gedaan van zijn bekentenis. Zijn werk in Arizona werd geprezen om zijn kwaliteit en trok zelfs de belangstelling van toeristische publicaties. Krolik leek zijn leven weer op de rit te hebben. Inderdaad: 'leek'.
In de zomer van 1955 belandde hij weer op het verkeerde pad en ging hij op jacht naar wapens. Op 20 augustus 1955 was een slijterij in El Paso, Texas het doelwit. Het ging om precies te zijn om de Busy Bee Liquor & Tackle Store, gerund door Delta Pinney. Hij had op dat moment ongeveer acht potentiële rovers gedood en veel anderen zwaar verwond. Krolik vroeg eerst whiskey aan de eigenaar. Daarna trok hij zijn pistool en eiste hij contant geld. Pinney ging vervolgens negen keer schieten op Krolik met twee van de acht pistolen die hij 'strategisch' onder de toonbank bewaarde. In de El Paso Herald-Post verklaarde Pinney dat hij Krolik moest doden, anders zou hij wellicht zelf gedood worden.
Time magazine beschreef deze daad van Pinney als een "gerechtvaardigde doodslag". Hij was koelbloedig bloed aan het dweilen toen hij de politie vertelde wat er gebeurde. In het artikel werd een angstaanjagend profiel van Pinney geschetst. Zijn eerste vrouw scheidde van hem omdat hij dreigde haar neer te schieten. Als Krolik van de reputatie van Pinney op de hoogte was, valt niet uit te sluiten dat deze 'poging tot roofoverval' daadwerkelijk een zelfmoordactie was.
Van tragedie tot muziekgeschiedenis
De journalist in kwestie was daarmee onbedoeld van onschatbare waarde voor de muziekgeschiedenis. Dat deed hij niet alleen door de schietpartij en de bekentenis aan elkaar te koppelen, maar ook door het artikel een titel te geven waar "Heartbreak Hotel" als het ware omheen is gebouwd. Met koeienletters stond de tekst "Story of Person Who Walked Lonely Street". Volgens verschillende verhalen die voor de onthulling van Rolling Stone de ronde deden, stond het artikel in The Miami Herald. Dat is dus niet waar, want het artikel verscheen in El Pasa Herald-Post, dat ook verslag deed van de schietpartij.
Of Axton en Durden daadwerkelijk het verhaal rondom Krolik als inspiratie gebruikten, kon niet met de volle honderd procent hard worden gemaakt. Misschien is het toch gebaseerd op iemand anders. Iemand die toevallig ook zichzelf van zijn identiteit wilde bevrijden na een verbroken relatie, dezelfde woorden gebruikte om zijn troosteloze bestaan samen te vatten én zelfmoord pleegde in dezelfde periode als de periode waarin Krolik werd doodgeschoten. Dat zou echter veel te toevallig zijn en daarom kunnen we wel aannemen dat Alvin Krolik de man is die in "Heartbreak Hotel" werd bezongen. Ook Elvis-biograaf Peter Guralnick twijfelt er niet aan dat dit het echte verhaal achter "Heartbreak Hotel" is.
Waarom het zestig jaar heeft geduurd totdat de mysterie achter "Heartbreak Hotel" eindelijk werd ontrafeld, weten we niet. Een logische verklaring zou zijn dat Durden en Axton de nabestaanden van Alvin Krolik wilden behoeden van een pijnlijke link tussen de dood van Krolik en de grootste hit uit de eerste maanden van 1956. Anders zouden ze nog in het kader van artistieke vrijheid de identiteit en het verhaal van Krolik hebben achtergehouden. Of hadden Durden en Axton daadwerkelijk verkeerd gelezen.
Toen journalist Randy Boswell van Rolling Stone het verhaal rond had, bezocht hij Mitchell Pomper. Hij is de zoon van Agnes Sampson, de ex-vrouw die Krolik heeft verlaten. Sampson trouwde in 1955 met ene Seymour Pomper. Uit dit huwelijk werd Mitchell geboren. Zijn moeder vertelde hem niet al te veel over Alvin Krolik, maar Mitchell wist wel dat hij een soort crimineel was die tijdens een roofoverval werd gedood. Toen had Boswell iets te vertellen. De moeder van Mitchell Pomper was namelijk 'my baby' in de zin waarmee Elvis Presley zijn hit "Heartbreak Hotel" opende: 'Since my baby left me'. Mitchell kreeg het hele verhaal te horen en hij kon het niet geloven.
Maar het is wel zo.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten