maandag 12 september 2016

Franz Ferdinand - Take Me Out

Op 28 juni 1914 werd aartshertog Franz Ferdinand van Oostenrijk-Hongarije in Sarajevo vermoord door Gavrilo Princip, lid van de Bosnisch-Servische nationalistische beweging De Zwarte Hand. Vervolgens verklaarde Oostenrijk-Hongarije aan Servië de oorlog, die de Eerste Wereldoorlog zou heten, van 1914 tot 1918 zou duren en de geschiedenis zou voorzien van een nieuw hoofdstuk. Deze grote gevolgen gaven Alex Kapranos, Nick McCarthy, Bob Hardy en Paul Thomson het laatste zetje om Franz Ferdinand als bandnaam te kiezen. De gevolgen die de dood van de aartshertog teweeg bracht over de wereld, wilde de zeer ambitieuze Schotse band veroorzaken met haar muziek.

Zanger Alex Kapranos (Almondsbury (Eng), 20 maart 1972) en drummer Paul Thomson (Glasgow, 15 september 1976) speelden enige tijd samen in de indieband The Yummy Fur, totdat die formatie in 1999 werd opgeheven. Vervolgens ging dit tweetal samen verder met muziek maken en werd Bob Hardy (Dewsbury (Eng), 16 augustus 1980) bij de groep gevoegd. Kapranos leerde Hardy basgitaar spelen, zodat ook dat instrument voorzien was van een bespeler in de band. Het kwartet werd in 2001 volgemaakt door Nick McCarthy (Blackpool (Eng), 13 december 1974). Hij moest de drummer worden van de band, terwijl hij geen enkele ervaring had met het bespelen van het slaginstrument. Thomson was weliswaar drummer bij The Yummy Fur, maar wilde bij de nieuwe band de functie van gitarist vervullen. Later besloten Thomson en McCarthy van instrument te wisselen; Thomson werd 'gewoon weer' drummer en McCarthy (bassist/pianist van origine) gitarist. Zo was de band compleet en gingen de leden zich vestigen in Glasgow, de grootste stad van Schotland.

De leden van de rockformatie keken in 2001 een paardensportwedstrijd, waarin een paard genaamd Archduke Ferdinand (Engels voor "aartshertog Ferdinand"). Als gevolg daarvan kwam binnen de groep het voorstel om de band te vernoemen naar de aartshertog Franz Ferdinand. Wegens de impact van (het einde van) zijn leven op de wereld en de grote ambities die Kapranos, McCarthy, Hardy en Thomson hadden, werd dit voorstel goedgekeurd. Frontman Alex Kapranos maakte in het Schotse muziekblad Is this music? echter duidelijk dat de naam niet 'over-intellectualized' moet worden en dat een bandnaam in de eerste plaats goed moet klinken, evenals de muziek. De naam Franz Ferdinand allitereert lekker, dus aan die eis hadden de leden alvast voldaan.

De interesse van de leden van Franz Ferdinand in de vroege twintigste eeuw blijkt niet alleen uit de bandnaam. De covers van de albums en singles bevatten namelijk hevige invloeden van de Russische avant-garde uit de periode 1890-1930. Met name Alexander Rodchenko (1891-1956) en El Lissitzky (1890-1941) waren grote inspiratiebronnen voor de designs van de hoezen. Zo is onder meer het ontwerp van de cover van "Take Me Out" gebaseerd op het werk van Rodchenko. Ook de videoclip van de plaat is beïnvloed door Russische kunst. Maar ook hierover zei Kapranos dat de designs niet te veel aandacht weg moeten nemen van de muziek van Franz Ferdinand. Daarentegen verklaarde hij wel dat de bandleden het visuele aspect even belangrijk vinden als de muziek.

Hoe duidelijk de inspiratie voor de bandnaam en de designs af te leiden zijn, zo mysterieus is de plaat waarmee Franz Ferdinand zijn grote doorbraak beleefde. De titel "Take Me Out" zou alvast twee betekenissen kunnen hebben: "neem me mee op date" of "vermoord mij". De eerste zinsnede "So if you're lonely, I will be here waiting for you" heeft het meeste weg van een date, maar de vervolgzin "I'm just a crosshair, I'm just a shot away from you" heeft vooral een militaire lading. Deze dubbelzinnigheid gaat eigenlijk het hele lied door en de leden van Franz Ferdinand hebben nooit een verklaring gegeven over welke interpretatie de juiste is...

Op muzikaal vlak bleek "Take Me Out" de doorbraak van Franz Ferdinand. Zo werd de derde plaats bereikt in de UK Singles Chart en de top 10 in Canada en Ierland. De meest indrukwekkende prestatie was echter de derde plek in de Amerikaanse Billboard Alternative Songs. In Nederland werd de Top 40 niet bereikt, maar toch is het uitgegroeid tot een echte klassieker in het alternatieve circuit. "Take Me Out" leverde een belangrijke bijdrage aan de status van Franz Ferdinand als een van de grondleggers van de postpunkrevival. In dit genre wordt de postpunkmuziek uit de jaren rondom 1980 (The Cure, Joy Division, Echo & The Bunnymen) in een nieuw jasje gestoken. Naast Franz Ferdinand waren The Strokes en Editors belangrijke bands in deze muziekstijl. Het album "Franz Ferdinand" werd eveneens goed ontvangen; het behaalde de derde plaats in de albumlijst van het Verenigd Koninkrijk en het heeft een plekje in het naslagwerk "1001 Albums You Must Hear Before You Die".

Van het album "Franz Ferdinand" verschenen in 2004 nog de singles "The Dark of the Matinée" (#8 in VK) "Michael" (#17 in VK) en "This Fffire" (enkel op download, toch een tipnotering in Nederland). In 2005 was "Do You Want to" de eerste single van het vervolgalbum "You Could Have It So Much Better", maar deze plaat (#4 in VK) was het laatste succesvolle wapenfeit van Franz Ferdinand. De band treedt nog altijd op, maar wel als trio. Nick McCarthy verliet de groep in 2016, om zich te richten op zijn familieomstandigheden en zijn nieuwe band Box Codax. Franz Ferdinand heeft zijn stempel gedrukt in de postpunkrevival, maar de droom van het kwartet was dat men bij het horen van de naam Franz Ferdinand eerder zou denken aan de band dan aan de aartshertog. Dat is helaas niet helemaal gelukt.

Insluiten is helaas uitgeschakeld. De video is hier te bekijken!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten